Atelier Starzak Strebicki

Plan urbanistyczny dla centrum Heverlee

W ramach konkursu organizowanego przez belgijskie miasto Leuven przygotowaliśmy plan urbanistyczny dla centrum dzielnicy Heverlee, który obejmował m.in. projekt zagospodarowania byłego budynku ratusza oraz terenów sportowo-rekreacyjnych (obiektów klubu tenisowego, parkingu i parku). Zgodnie z prowadzoną przez miasto zieloną polityką rozwoju zależało nam na uspokojeniu ruchu samochodowego i wprowadzeniu ograniczenia prędkości do 30 km/h i podłączeniu nowych ścieżek rowerowych w dzielnicy pod główną pętlę rowerową w Leuven. Dodaliśmy zieleń oraz zdecydowaliśmy się na utworzenie płaskich i znajdujących się na takim samym poziomie powierzchni, aby w pełni wydobyć potencjał przestrzeni przyjaznej dla pieszych i rowerzystów. Dzięki temu, że rdzeń mieszkalny dzielnicy charakteryzuje się zwartością i niewielkimi odległości pomiędzy głównymi obszarami życia publicznego Heverlee, wszystkie rozwiązania w projekcie zakładały założenie o połączeniu centralnych funkcji miejskich (przestrzennych, kulturowych, społecznych) w celu uzyskania ich trwałej adaptacji.

Rewitalizację budynku starego ratusza oparliśmy na wykorzystaniu jego największych atutów, czyli centralnej lokalizacji oraz jej dostępności wyróżniającej się prospołecznym i publicznym charakterem.  Nie chcieliśmy rezygnować z jego społecznej użyteczności, lecz przeciwnie, podkreślić, że jego odnowienie i zaadaptowanie na lokalne centrum kultury mogłaby przynieść miastotwórczą i kulturotwórczą wartość dla mieszkanek i mieszkańców Heverlee. Dlatego w projekcie uwzględniliśmy konieczność wyremontowania budynku i przekształcenia w taki sposób, aby spełniał współczesne standardy. Z racji tego zaproponowaliśmy likwidację schodów, które ograniczały dostępność dla osób z trudnościami w poruszaniu się i dodaliśmy półpiętro z bezpośrednim wejściem z przylegającego placu. Publiczną wartość przestrzeni wokół ratusza wzmocniliśmy za sprawą postawienia trzech pawilonów tworzących nową miejską agorę dla spotkań. Każde z nowo utworzonych miejsc spełnia wyznaczoną funkcję (m.in. kawiarnianą, akademia muzyczna, przestrzeń warsztatowa) jednak zachodzi pomiędzy nimi dynamiczne przejście odpowiedzialne za wzajemne wchodzenie w relacje i całościowe uzupełnianie się, co odpowiada codziennym rytmom miejskiej aktywności. Na tyłach budynku starego ratusza zaplanowaliśmy stworzenie dodatkowej przestrzeni z niskimi schodkami, dzięki czemu Heverlee zyskał kolejne miejskie forum, które nie tylko sprawdza się jako miejsce odpoczynku i relaksu, ale również doskonale nadaje się na publiczną prezentację przedstawień teatralnych. Przednia część dziedzińca została zaaranżowana w sposób przyciągający spacerowiczów do chwilowego przystanku na odpoczynek, lecz jednocześnie uwzględniono konieczność zagwarantowania przestrzeni na odbywający się raz w tygodniu targ. Dlatego zdecydowaliśmy się na wykorzystanie pół utwardzonych i pół zielonych chodników, które zapewniają trwałość i dostępność dla wszystkich użytkowników.

Zgodnie z proekologiczną polityką miejską realizowaną przez władze Leuven zaproponowaliśmy przeprojektowanie dotychczasowych obiektów sportowo-rekreacyjnych znajdujących się w pobliżu parku i rzeki Dijle. Naszym priorytetem było rozpoczęcia procesu przywrócenia obszaru do naturalnego ekosystemu, a co się z tym wiąże, maksymalizacją korzyści zespolenia planowanych działań przestrzennych z zielonym terenem wzdłuż rzeki. Zgodnie z powyższą ideą zaplanowaliśmy kompleksową reorganizację struktury łączącej korty tenisowe i parking. Zlikwidowaliśmy plac parkingowy i przenieśliśmy dotychczasowe boiska sportowe do wielofunkcyjnego i przyjaznemu środowisku kompleksu sportowo-rekreacyjnego. Na dwóch piętrach obiektu sportowego przewidzieliśmy przestrzenie do gry w tenisa, natomiast na poziomie zerowym założyliśmy stworzenie czterystu miejsc parkingowych. Te ostatnie, za sprawą łatwo demontowalnych platform, mogą w przyszłości zostać przekształcone w nową przestrzeń publiczną. Elewację budynków pokryliśmy siatką z rosnącymi zielonymi pnączami, przez co budynek w naturalny sposób uzyskał harmonię z otaczającym krajobrazem. Aby w jeszcze lepszy sposób zintegrować teren sportowo-rekreacyjny z zieloną całością obszaru wzdłuż Dijle postanowiliśmy zaprojektować nowy park stanowiący rozszerzenie naturalnego parku i przybliżający rzekę do publicznej przestrzeni miasta. Dzięki temu mieszkanki i mieszkańcy zyskali nowe miejsce do wspólnych spotkań i aktywności.